finansal piyasa ne demek?
Finansal Piyasa Nedir?
Finansal piyasa, alıcıların ve satıcıların finansal varlıkları (örneğin hisse senetleri, tahviller, döviz, emtialar) alıp sattığı bir arenadır. Bu piyasalar, sermayenin yatırımcılardan işletmelere ve diğer ekonomik aktörlere etkin bir şekilde akmasını sağlayarak ekonomik büyümeyi destekler.
Temel Fonksiyonları:
- Sermaye Transferi: Birikimi olanların (yatırımcılar) fonlarını, ihtiyacı olanlara (şirketler, hükümetler) aktarır.
- Fiyat Keşfi: Arz ve talep etkileşimi yoluyla varlıkların fiyatlarını belirler.
- Likidite Sağlama: Yatırımcıların varlıklarını kolayca alıp satabilmelerini sağlar.
- Risk Yönetimi: Türev ürünler aracılığıyla riskin yönetilmesine olanak tanır.
- Bilgi Yayılımı: Fiyatlar ve işlem hacimleri aracılığıyla piyasaya bilgi sağlar.
Finansal Piyasa Türleri:
- Para Piyasası: Kısa vadeli borçlanma araçlarının (örneğin, hazine bonoları, ticari senetler) işlem gördüğü piyasadır.
- Sermaye Piyasası: Uzun vadeli finansal varlıkların (örneğin, hisse senetleri, tahviller) işlem gördüğü piyasadır.
- Döviz Piyasası (Forex): Ülkelerin para birimlerinin alınıp satıldığı küresel bir piyasadır.
- Emtia Piyasası: Ham maddelerin (örneğin, petrol, altın, tarım ürünleri) işlem gördüğü piyasadır.
- Türev Piyasalar: Değeri başka bir varlığa (örneğin, hisse senedi endeksi, emtia) bağlı olan finansal araçların (örneğin, vadeli işlemler, opsiyonlar) işlem gördüğü piyasadır.
Piyasa Katılımcıları:
- Bireysel Yatırımcılar: Kendi hesapları için işlem yapan kişiler.
- Kurumsal Yatırımcılar: Yatırım fonları, emeklilik fonları, sigorta şirketleri gibi büyük ölçekli yatırımcılar.
- Aracılar: Brokerler ve yatırım bankaları gibi, alıcılar ve satıcılar arasında aracılık yapan kuruluşlar.
- Düzenleyici Kurumlar: Piyasaların adil ve düzenli işlemesini sağlamakla görevli kurumlar (örneğin, SPK).
Önemli Kavramlar:
- Likidite: Bir varlığın kolayca nakde çevrilebilme özelliği.
- Volatilite: Fiyatların ne kadar dalgalandığının ölçüsü.
- Risk: Yatırımın beklenen getiriden sapma olasılığı.
- Getiri: Bir yatırımdan elde edilen kar veya zararın oranı.
Finansal piyasalar, modern ekonominin ayrılmaz bir parçasıdır ve doğru anlaşıldığında hem yatırımcılar hem de işletmeler için önemli fırsatlar sunabilir.